Hipotiroidi Nedir?

Hipotiroidi Nedir ve Neden Olur?

Tiroid bezi boynun ön tarafında gırtlağın altında; yemek borusunu her iki tarafında birer tane olmak üzere iki lobdan oluşur. Tiroid hormon üretmek için özelleşmiş endokrin bir bezdir.Tiroid hormonları, beyinde bulunan hipofiz bezinin salgıladığı tiroid uyarıcı hormon (TSH) ile düzenlenir. Tiroid bezinin az çalışması sonucunda, tiroid hormonlarının az salgılanmasına hipotiroidi denir. Tiroid bezinden salgılanan bu hormonlar metabolizmayı düzenlerler. Tiroid bezinin az çalışması sonucu kana az hormon salgılanır ve vücut fonksiyonlarının çoğu yavaşlar. Kan dolaşımında T4 ve T3 hormonları normal veya düşük, TSH’ın ise yüksek  olması sonucunda belirtiler ve şikayetler ortaya çıkar. Hipotiroidi önlenebilen bir hastalık değildir. Çoğunlukla bağışıklık sisteminin tiroid bezine saldırması ve tiroid bezini harap etmesiyle ortaya çıkar. En yaygın sebebi ise tiroid bezinin kronik iltihaplanması sonucu oluşan Hashimoto hastalığıdır. Hashimoto hastalığı başka sebeplerle bile ortaya çıksa, tiroid hormonları azalır.

Hipotiroidinin Diğer Nedenleri

• Ailede hipotiroidi rahatsızlığı olan kişilerde bu hastalığın görülme ihtimali vardır.
• Hipertiroidi yani tiroid hormonunun fazla üretildiği hastalarda,bu hastalık genelde radyoaktif iyot veya antitiroid ilaçlarla tedavi edilir. Ancak bazen hormon seviyesini normale indirilmesi amaçlanırken, hormon seviyesi çok fazla düşebilir. Bu duruma kalıcı hipotiroidizm denir.
• Tip 1 diyabet ya da vitiligo gibi başka bağışıklık sistemi hastalığına sahip kişilerde hipotiroidi görülebilir.
• Tiroid bezinin tamamının veya bir kısmının ameliyatla alınması tiroid hormonu üretimini azaltabilir. Bu durumda hasta için ömür boyu tiroid takviyesi gerekir.
• Beyindeki hipofiz bezinin sorunlarını da hipotiroidi hastalığının sebeplerinden biri olabilir.

• Belirli psikiyatrik bozuklukların tedavisinde kullanılan lityum tiroid hormon üretimi gibi bazı ilaçlar hipotiroidizme neden olabilir.
• Bazı bebeklerde doğuştan tiroid bezi olmayabilir veya kusurludur.Tiroid bezinin gelişmeme sebebi ise tam olarak bilinmemektedir. Doğuştan hipotiroidizme sahip olan bu bebekler doğumda normal görünür. Fakat bu bebeklere erken teşhis konulamazsa ileriki yaşlarda zeka geriliği gibi hastalıklar görülebilir.
• Bazen hipofiz bezinde bulunan iyi huylu bir tümörden dolayı hipofiz bezi görevini yerine getiremeyebilir. Nadir de olsa başka sebeplerden dolayı hipofiz bezi çalışmayabilir.
• Bazı kadınlarda gebelik sırasında vücudun kendi tiroid bezi hücrelerine karşı antikor üretmesinin bir sonucu olarak hipotiroidizm gelişebilir. Sıklıkla yaşanan bu durum tedavi edilmezse erken doğum ve düşük gibi bebek ve anneyi etkileyebilecek sonuçlara neden olabilir.
• Diyetle yetersiz iyot alımı hipotiroidizme sebep olabilir. Özellikle deniz mahsullerinde, iyot bakımından zengin topraklarda yetişen bitkilerde ve iyotlu tuzda bulunan eser mineral iyot, tiroid hormonlarının üretimi için esastır. Dünyada bazı yerlerde iyot eksikliği yaygın olarak görülür.Bu durum sofra tuzlarına iyot ilave edilerek çözülebilir.